Adwokat Dominik Hąc » Jak ubezpieczyciele zaniżają odszkodowania ?

Jak uzyskać od ubezpieczyciela wyższe odszkodowanie za uszkodzony w wypadku samochód ? Odwołaj się od decyzji ubezpieczyciela.

Zastępowanie oryginalnych części tańszymi zamiennikami, zaniżanie rzeczywistych kosztów naprawy pojazdu, odmowa zwrotu kosztów holowania bądź kosztów najmu pojazdu zastępczego, obniżanie odszkodowań w związku z tzw. amortyzacją ... - to tylko kilka z najczęstszych sposobów zaniżania odszkodowań.

Sami ubezpieczeni, „dla świętego spokoju”, zmęczeni trwającą w nieskończoność korespondencją w Zakładem Ubezpieczeń bądź w obawie przed procesem sądowym który „tylko narazi na stres i koszty” godzą się na wypłatę niepełnych odszkodowań.

Jak skutecznie dochodzić odszkodowania ?

Wbrew obiegowym opiniom nie musi to być kosztowne, stresujące ani nawet czasochłonne. Nierzadko też osiągnięcie satysfakcjonujących rezultatów jest możliwe już na etapie postępowania likwidacyjnego – bez konieczności występowania na drogę sądową.

Przepisy dotyczące zasad wypłaty odszkodowań są bardzo ogólne, a ubezpieczyciele nierzadko dokonują ich interpretacji w sposób maksymalnie zawężający zakres uprawnień ubezpieczonego. Z odsieczą przychodzi jednak Orzecznictwo Sądu Najwyższego, uznające kolejne praktyki ubezpieczycieli za bezprawne.

POZNAJ SWOJE PRAWA

Stosowanie tańszych zamienników.

Jest to prawdziwa „ubezpieczeniowa plaga”, nic jednak dziwnego, jest to bowiem dla Zakładów Ubezpieczeń prawdziwa żyła złota. Ubezpieczyciele wyjaśniają najczęściej, że nie ma potrzeby „przepłacać” za części oryginalne, skoro na rynku są dostępne zamienniki – równie dobre, a przy tym dwa razy tańsze. W praktyce owe „równie dobre zamienniki” to najczęściej podróbki o jakości adekwatnej do ich ceny.

Co ważne, tego typu praktyka jest, zdaniem Sądu Najwyższego, zupełnie bezprawna. Jeśli uszkodzeniu uległy części oryginalne, to koszt naprawy winień uwzględnić zastosowanie właśnie części oryginalnych i to po cenach rynkowych.

Amortyzacja

Zakłady Ubezpieczeń powszechnie obniżają wartość odszkodowań powołując się na to, że części, które należy wymienić, były w chwili wypadku częściowo zużyte. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury, automatyczne obniżanie odszkodowania z powodu zużycia części jest bezprawne. Jeżeli w danym przypadku naprawa pojazdu wymaga użycia części nowych (gdyż np. używane są trudno dostępne) – odszkodowanie winno uwzględniać ceny nowych części, nawet jeśli zastępowane są części o pewnym stopniu zużycia.

Zaniżenie stawki za roboczogodzinę

Zakłady Ubezpieczeń powszechnie ustalają stawki za roboczogodzinę według własnych miar, nijak mających się do cen rynkowych, zaniżając w ten sposób kwotę odszkodowania. Jest to działanie bezprawne – kwota odszkodowania winna uwzględniać stawki za roboczogodzinę, które rzeczywiście musieliśmy (lub będziemy musieli) ponieść i to w zakładzie naprawczym, który sami wybraliśmy.
Wypłata odszkodowania w oparciu o ceny określone w systemach takich jak Eurotax czy Audatex – nawet wówczas, gdy faktycznie poniesiony koszt naprawy był wyższy.

Zdaniem Sądu Najwyższego, bezprawne jest automatyczne stosowanie przez ubezpieczycieli tzw. cen uśrednionych, a więc tych określonych m.in. w powszechnie stosowanym systemie Audatex. Mamy prawo uzyskać odszkodowanie w oparciu o ceny stosowane w indywidualnej naprawie dokonywanej w wybranym przez nas zakładzie naprawczym. Innymi słowy – ubezpieczyciel ma obowiązek wypłacić nam taką kwotę, jaką my zapłacić musieliśmy u mechanika, którego wybraliśmy. (zob. m.in. Orzeczenie SN z dnia 16 czerwca 2003 r. sygn. III CZP 32/03; takie stanowisko zajął również Rzecznik Ubezpieczonych).

Nieuznawanie określonych uszkodzeń jako powstałych na skutek wypadku.
Ubezpieczyciele często odmawiają wypłaty odszkodowania w związku z określonymi uszkodzeniami pojazdu twierdząc, że uszkodzenia te nie powstały wskutek wypadku ale istniały już wcześniej. Jest to oczywiście możliwe, jeśli jednak dotyczy to pojazdu bezwypadkowego, w dobrym stanie i który przed wypadkiem sprawował się bez zarzutu – tego typu twierdzenia winny być starannie rozważone. Warto dodać, że w razie sporu z w tym zakresie opinia bezstronnego biegłego wskazuje zazwyczaj w sposób jednoznaczny, czy określone uszkodzenie mogło powstać na skutek zdarzenia szkodowego.

Nieuwzględnianie podatku VAT.

Tego typu bezprawne praktyki mają miejsce coraz rzadziej, niestety wciąż się jednak zdarzają. Stanowisko SN jest w tym zakresie jednoznaczne – jeśli jesteśmy płatnikiem podatku VAT, kwota odszkodowania musi podatek VAT uwzględnić (tak m.in. wyrok SN z dnia 2002.02.20 V CKN 908/00).

Brak zapłaty lub zaniżenie kosztów najmu pojazdu zastępczego.

W świetle ostatnich orzeczeń Sądu Najwyższego należy uznać, że przyznanie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego jest regułą, zaś przypadki gdy zwrot ten nie będzie się należał – wyjątkami. Zakłady Ubezpieczeń powoli akceptują tą zasadę, w związku z czym sytuacje całkowitej odmowy zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego zdarzają się coraz rzadziej. Wciąż jednak powszechne są sytuacje, gdy koszty te zwracane są tylko za część okresu najmu lub w po cenach niższych, niż faktycznie byliśmy zmuszeni zapłacić.

Nieuwzględnienie niektórych elementów szkody(np. holowanie).

Zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania, kwota odszkodowania powinna obejmować wszelkie wydatki powstałe w bezpośrednim następstwie zdarzenia szkodowego, a więc zarówno pełną kwotę niezbędną do przywrócenia pojazdu do stanu sprzed wypadku, jak i inne koszty poniesione w związku z uszkodzeniem pojazdu, jak choćby koszty jego holowania.

Uzależnienie wypłaty odszkodowania od faktycznego dokonania naprawy.

Stanowisko orzecznictwa jest w tym zakresie jasne i jednoznaczne – odszkodowanie należy się bez względu na to, czy już dokonaliśmy naprawy pojazdu, co więcej – wcale nie jesteśmy zobligowani takiej naprawy dokonać. To, na co przeznaczymy środki uzyskane tytułem odszkodowania jest naszą prywatna sprawą.

Całkowita odmowa zapłaty odszkodowania.

Tego typu „ekstremalne” sytuacje również się zdarzają; ubezpieczyciele twierdzą najczęściej, że określone uszkodzenia nie mogły powstać w skutek zdarzenia szkodowego. Jeśli na tej podstawie ubezpieczyciel bezprawnie, naszym zdaniem, odmawia nam odszkodowania, najczęściej pozostaje droga sądowa. Tego typu sprawy przeważnie rozstrzygane są przez dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, który zestawiając rodzaj, rozmiar i rozmieszczenie uszkodzeń pojazdu z opisem zdarzenia stwierdza, czy tego typu uszkodzenia mogły powstać w opisywanym przez poszkodowanego lub świadków zdarzeniu. Warto zwrócić również uwagę na możliwość skorzystania z tzw. prywatnej opinii biegłego, którą uzyskać można jeszcze przed wszczęciem postępowania i która nierzadko skłonić może ubezpieczyciela to zmiany stanowiska bez konieczności występowania na drogę sądową.